Ο Αλέξης είναι ένα παιδί που αντιμετωπίζει αρκετά οικογενειακά προβλήματα. Αυτό επιφέρει συνέπειες τόσο στη φοίτησή του στο σχολείο όσο και γενικότερα στη συμπεριφορά του. Έτσι, αυτός κι οι φίλοι του αποφασίζουν μετά την καθιερωμένη πορεία στην Αθήνα στις 17Νοεμβρίουνα κλειστούν μέσα στο Πολυτεχνείο. Στη διάρκεια των τριών ημερών που βρίσκονται εκεί γίνεται μάρτυρας πολλών περιστατικών βίας αλλά ταυτόχρονα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του. Ουσιαστικά, λοιπόν, το Πολυτεχνείο συντελεί ώστε να αποκτήσει την αυτογνωσία που μέχρι τότε του έλειπε. Πρόκειται για ένα βιβλίο που διαβάζεται πολύ εύκολα. Ο συγγραφέας κατορθώνει με τη γρήγορη δράση, με τις λεπτομερείς εικόνες που μας παραθέτει αλλά και με την ερμηνεία της συμπεριφοράς των νέων να μας κρατά συνεχώς σε αγωνία. Παράλληλα, καταφέρνει να μεταδώσει πολύ σημαντικά μηνύματα στον αναγνώστη τόσο με άμεσο όσο και με έμμεσο τρόπο. Τέλος, του δίνονται και κάποια ερεθίσματα ώστε να αντιληφθεί τον ουσιαστικό ρόλο της Τέχνης στη ζωή μας. Σίγουρα το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί ένα ευχάριστο ανάγνωσμα.

Θεόδωρος Στάμος

Οδός Πατησίων. Κάπου 30 χρόνια μετά την εξέγερση στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αθηνών. Η (εθιμοτυπική;) πορεία λαμβάνει μια συνηθισμένη εξέλιξη. Μια πέτρα σε κάποια βιτρίνα, προκλήσεις από το πλήθος και την αστυνομία, συμπλοκές και κυνηγητά και ένα μεγάλο κομμάτι της πορείας σπεύδει να κλειστεί στο Πολυτεχνείο. Ανάμεσά τους και τέσσερις φίλοι της Α’ και Β’ Λυκείου, ο Αλέξης, ο Μάριος, ο Κώστας και ο Τόλης.

Ο Αλέξης είναι παιδί χωρισμένων γονιών. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, κατόπιν του διαζυγίου των γονιών του, ο ίδιος αναγκάστηκε να μείνει με τον αδιάφορο, ρηχό και επιθετικό πατέρα του, τη δεύτερη γυναίκα του πατέρα του και εξίσου αδιάφορη μητριά του και τα δυο τους, μικρά παιδιά. Ένα περιβάλλον που αδιαφορεί, ένας πατέρας που ξεσπά και μοιάζει με εχθρό, μια ηλικία που βράζει και αναζητεί την ταυτότητα και τον αυτοπροσδιορισμό της. Ένας φίλος (Μάριος) που το ψάχνει κι αυτός, μια εξέγερση που περιμένει. Ένα παζλ γνώριμο σε κάθε νέο.

Μέσα στο Πολυτεχνείο, μαζί με το ετερόκλητο πλήθος που έχει μαζευτεί, ο Αλέξης θα ζήσει ένα πραγματικό σεμινάριο ωρίμανσης, μια απίθανη πορεία προς την ενηλικίωση και την διαμόρφωση μιας ταυτότητας, ενός σημαντικού κομματιού της, που θα τον ακολουθούσε και θα τον καθόριζε. Γιατί στο Πολυτεχνείο υπήρχαν όλα. Νέοι με πάθος και αγωνιστικότητα, αντιεξουσιαστές και απλοί εξουσιολάγνοι, καθοδηγητές, ιδεαλιστές, νέοι του χαβαλέ, συνελεύσεις με φωνές, τσαμπουκάδες, συμπλοκές, διαφωνίες, φωτιές, επεισόδια, βανδαλισμοί και καταστροφή περιουσίας και αναζήτηση του εαυτού. Κι απέξω αστυνομικοί, δακρυγόνα, οδομαχίες, κανάλια στα μπαλκόνια και καταγγέλοντες οικογενειάρχες που πάντα έχουν κάνει το χρέος του ώστε κανείς νέος να μην μπλέκει με τη βία και την καταστροφή.

Ο Αλέξης ζει στη βία και την καταστροφή στο σπίτι. Αυτήν γνώρισε κι αυτήν αναζητεί στο Πολυτεχνείο. Την πόρτα της βίας ανοίγει στο Πολυτεχνείο και παίζει στο γνώριμο παιχνίδι των περισσότερων νεαρών. Μέχρι που η τυχαία του περιπλάνηση στους διαδρόμους του Πολυτεχνείου τον οδηγεί σε μία αίθουσα που τον αιχμαλωτίζει. Μια αίθουσα με πίνακες, γλυπτά και αγάλματα, έργα των φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών. Στην απόλυτη γαλήνη αυτής της αίθουσας, θα συνομιλήσει με ένα άγαλμα, την Αγάπη, που θα τον μυήσει στο μονοπάτι ενός καλύτερου εαυτού, στη γνωριμία με το ωραίο, στο μεγαλείο της τέχνης. Χέρι χέρι θα πετάξουν πάνω από την Αττική Γη και θα δουν την ομορφιά της. Κι όταν η Αγάπη θα κινδυνεύσει από τους βανδαλισμούς των «αγανακτισμένων» νέων, θα αναλάβει ο ίδιος ο Αλέξης την ευθύνη να το προστατέψει. Βγαίνοντας στο δρόμο, κρατώντας την… Αγάπη με όποιο τρόπο κατάφερε, θα αποτελέσει το απόλυτο κοντράστ με το αλαλάζον, επαναστατημένο δήθεν, πλήθος.

Πρόκειται για ένα ακόμα άκρως ρεαλιστικό και την ίδια στιγμή αλληγορικό και βαθιά πολιτικό βιβλίο του Βασίλη Παπαθεοδώρου που παίρνει την πραγματικότητα, σχεδόν πάντα την πραγματικότητα σε όλα τα βιβλία του, και την πηγαινοφέρνει, μυθοπλάθοντάς την, στα λημέρια που αγαπά – το σασπένς, το αστυνομικό μυστήριο και την κινηματογραφική αφήγηση και οικονομία του λόγου- για να καταθέσει έμμεσα αλλά ξεκάθαρα το ενδελεχές σχόλιο του για τα θέματα που βάζει στο κάδρο του.

Στο Άλφα, τον απασχολεί η εύθραυστη διαμόρφωση της ταυτότητας των νέων ανθρώπων, πολιτικής και κοινωνικής, σε εκείνο το μετερίζι που λέγεται εφηβεία. Είναι η ώρα που μπορείς να γίνεις οτιδήποτε, από το νέο που θα θαυμάζει η κοινωνία μέχρι το «κατακάθι» που θα στιγματιστεί. Παράλληλα, ο συγγραφέας κάνει ένα σαφές σχόλιο για τη δύναμη της τέχνης και της ομορφιάς. Μόνο η επαφή με το Ωραίο και την Τέχνη μπορεί να σε πάρει μακριά από τον ρηχό δρόμο της βίας, της επιθετικότητας, του εύκολου δρόμου του «αγανακτισμένου» αλλά καθόλου σκεπτόμενου ανθρώπου, που όλα του φταίνε κι όλα τα καταγγέλλει αλλά τίποτα δεν υιοθετεί για να αλλάξει μια ψηφίδα από όσα καταγγέλλει.

Είναι από τα πλέον επίκαιρα βιβλία που θα μπορούσατε να διαβάσετε κι όχι επειδή έρχεται Νοέμβρης...

Απόστολος Πάππος

Σήμερα το ιστολόγιό μας φιλοξενεί μία συνέντευξη με θέμα, το βιβλίο του Βασίλη Παπαθεοδώρου «Άλφα». Ο Αλέξης και ο Μανώλης μας εξηγούν τι τους άρεσε στο βιβλίο που διαβάσαμε λίγο πριν τις διακοπές του Πάσχα.

Λοιπόν, παιδιά, πώς σας φάνηκε το «Άλφα», το δεύτερο βιβλίο του κ. Παπαθεοδώρου που διαβάσαμε στη Λέσχη Ανάγνωσης;

Το βιβλίο άρεσε σε εμάς αλλά και στα υπόλοιπα μέλη. Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, μας θύμισε πολύ το βιβλίο του κ. Παπαθεοδώρου, «Στη Διαπασών».

Γιατί το λέτε αυτό;

Κοιτάξτε, ο ήρωας του βιβλίου, ο Αλέξης μοιάζει με το Θανάση από το βιβλίο «Στη διαπασών» αφού και οι δύο έχουν παρόμοια οικογενειακή κατάσταση και σχεδόν ίδια συμπεριφορά.

Δηλαδή, για πείτε μας, τι ακριβώς συμβαίνει σ’ αυτό το βιβλίο;

Ο Αλέξης ζει με τον πατέρα του, τη μητριά του και τα δύο ετεροθαλή αδέλφια του. Ο πατέρας του δεν του δίνει σημασία και ασχολείται πιο πολύ με τα παιδιά από το δεύτερο γάμο του. Λόγω της απαξιωτικής συμπεριφοράς του πατέρα του, ο Αλέξης πότε κοιμάται στα παγκάκια και πότε σε φίλους του. Κάποια στιγμή, οι τρεις φίλοι του Αλέξη, του προτείνουν να πάρει μέρος στην κατάληψη του Πολυτεχνείου η οποία θα γίνει μετά την ολοκλήρωση της πορείας για τον εορτασμό του Πολυτεχνείου. «Θα έχει φάση» του λένε.

Και τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της κατάληψης;

Αφήστε... τραγικά πράγματα... βανδαλισμοί, καταστροφές, ξύλο, συνελεύσεις χωρίς ουσία... Όμως, ο Αλέξης και οι φίλοι του αλλάζουν μετά από αυτή την εμπειρία.

Υπάρχουν κάποια αποσπάσματα του βιβλίου που ξεχωρίζετε;

Ναι. Το πρώτο απόσπασμα είναι από τη σελ.89:

«Το σημαντικό είναι να ονειρεύεσαι. Να έχεις κάποιο ιδανικό, κάποια φιλοδοξία, κάτι άπιαστο. Αυτό θα σε βοηθήσει να γίνεις καλύτερος στην προσπάθειά σου να το αποκτήσεις, να βρεθείς δίπλα του, να το κάνεις δικό σου.», λέει ο Αλέξης, ο ήρωας του βιβλίου.

Και το δεύτερο είναι από τη σελ. 90 όπου ο Αλέξης αναλογίζεται πως θέλει να είναι η ζωή του και εξομολογείται:

- «Ε, να... δεν ξέρω ακριβώς. Φαντάζομαι ότι θέλω να περνάω καλά, όχι όπως τώρα. Δε λέω, και τώρα κάνω την πλάκα μου, έχω τις παρέες μου, αλλά αυτό, όπως πάει, δεν οδηγεί πουθενά. Δεν έχει κανένα νόημα, τώρα που το σκέφτομαι, το να τα σπάω στα γήπεδα και να μας κυνηγάει η αστυνομία, ή το να λερώνω τους τοίχους με συνθήματα. Αλλά, βέβαια, από την άλλη, αφού δε νοιάζεται κανείς για μένα, γιατί να νοιαστώ εγώ για κάτι;»

Μας άρεσαν αυτά τα δύο αποσπάσματα γιατί μας έδωσαν την ευκαιρία να συζητήσουμε για τα δικά μας όνειρα και να μοιραστούμε με την υπόλοιπη ομάδα ένα στόχο που έχουμε θέσει στη ζωή μας.

Η συζήτηση του βιβλίου έκλεισε αφού όλοι συμφωνήσαμε ότι θέλουμε να ζήσουμε μία ζωή με νόημα. Γι’ αυτό το λόγο, είπαμε ότι στη ζωή μας χρειάζεται να κάνουμε όνειρα, να θέτουμε στόχους αλλά και να δουλεύουμε σκληρά για να τους πραγματοποιήσουμε.

Κλείνοντας, θέλουμε να πούμε ότι το Σαββατοκύριακο 7 και 8 Μαΐου υποδεχόμαστε στη Βιβλιοθήκη του σχολείου μας τον κ. Βασίλη Παπαθεοδώρου. Ετοιμαζόμαστε για να τον ρωτήσουμε κατ’ αρχάς για τα δικά του όνειρα, να τον ξεναγήσουμε στα αξιοθέατα της πόλης της Ρόδου και να τον φιλέψουμε τις χειροποίητες νοστιμιές που μαγειρεύουμε!!

Έχουν περάσει σχεδόν τρεις δεκαετίες από τότε που νέοι άνθρωποι -φοιτητές και μαθητές τότε- ταμπουρώθηκαν στο Πολυτεχνείο και αντιστάθηκαν στη Χούντα των συνταγματαρχών, απαιτώντας ένα από τα κυριότερα αγαθά, την Ελευθερία. Την Ελευθερία του λόγου και του φέρεσθαι. Αυτή την Ελευθερία που ένα τσούρμο –το 1967- είχε εξορίσει από τη χώρα μαζί με άλλα κυριαρχικά δικαιώματα του λαού μας. Σχεδόν τρεις δεκαετίες από εκείνη τη νύχτα του 1973.

Από τότε, κάθε χρόνο, εορτάζεται η επέτειος του αγώνα με κορύφωση την μεγάλη πορεία, ανήμερα την 17η Νοέμβρη. Μια πορεία που έχει γίνει πλέον καθεστώς να εκμεταλλεύονται διάφορες ομάδες αντιεξουσιαστών και να την μετατρέπουν σε μάχη με τις αστυνομικές δυνάμεις.

Σε αυτή την πορεία αποφάσισαν να συμμετέχουν ο Αλέξης με το φίλο του το Μάριο. Οι δύο δεκαεξάχρονοι μαθητές της Α’ Λυκείου και ήρωες του συγγραφέα Βασίλη Παπαθεοδώρου στο βιβλίο του «Άλφα», που κυκλοφόρησε το 2009 από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Η ουρά της διαδήλωσης βρισκόταν στην Πατησίων. Τότε ξεκίνησαν οι αψιμαχίες και το κρυφτούλι ανάμεσα στους αστυνομικούς και τους διαδηλωτές. Ο πανικός και το πανδαιμόνιο πήραν το πάνω χέρι, καθώς η κατάσταση οδηγούνταν εκτός ελέγχου με γοργούς ρυθμούς. Σειρήνες της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και του ΕΚΑΒ ούρλιαζαν, ενώ μέσα σε όλα αυτά οι τηλεοπτικές κάμερες σαν αδηφάγα τέρατα αγωνίζονται ποια θα καταπιεί πρώτη την πιο σκληρή σκηνή βίας από τα επεισόδια. Η συνέχεια; Αναμενόμενη... Το κομμάτι των διαδηλωτών που ξεκίνησε τα επεισόδια, βρήκε καταφύγιο στο χώρο του Πολυτεχνείου, όπου δεν μπορεί να εισέλθει η αστυνομία εξαιτίας του Πανεπιστημιακού Ασύλου. Εκεί κατέφυγαν και τα δύο παιδιά, μαζί με τα υπόλοιπα αναρχικά στοιχεία που το πρώτο τους μέλημα ήταν να εκδιώξουν τις ομάδες περιφρούρησης των φοιτητών, ώστε να δράσουν ανενόχλητοι. Για άλλη μια δφορά θα αμαυρωνόταν η επέτειος της 17ης Νοεμβρίου του 1973. Για άλλη μια φορά θα γίνονταν καταστροφές...

«Άλλοι έσπαζαν τα τζάμια με καδρόνια, μερικοί πετούσαν θρανία και καρέκλες από τα παράθυρα των αιθουσών κάτω στο προαύλιο.

- Ε, παιδιά, ελάτε να βοηθήσετε!

- Κάποιος φώναξε το Μάριο και τον Αλέξη να δώσουν ένα χεράκι.

- Γιατί τα πετάτε κάτω;, ρώτησε ο Αλέξης.

- Για να έχουμε ξύλα για τη φωτιά μας το βράδυ. Αλλιώς πώς θα ζεσταθούμε;

- Ο Μάριος έσκυψε στο αυτί του φίλου του και του είπε να μην κάνει πολλές ερωτήσεις, γιατί μπορεί κάποιος να καταλάβαινε κάτι στραβά και να γινόταν παρεξήγηση.

- Άσε, κατέληξε. Κάνε ό,τι σου λένε και μη λες πολλά.

- Ο Αλέξης δεν απάντησε. Δεν του άρεσε όμως καθόλου αυτό το κάνε ό,τι σου λένε. Και ποιοι ήταν αυτοί που θα του έλεγαν τι να κάνει;»...

Ο Αλέξης και ο Μάριος συμμετείχαν στο όλο σκηνικό για την εμπειρία... χωρίς να το πολυσκεφτούν κατέβηκαν στην πορεία... χωρίς να το πολυσκεφτούν μπήκαν στο Πολυτεχνείο... χωρίς να το πολυσκεφτούν άρχισαν κι εκείνοι τους βανδαλισμούς...

Κι εκεί... ο Αλέξης... τις ώρες που έμεινε κλεισμένος στο Πολυτεχνείο... στα τόσα κτίρια με τις πολυάριθμες αίθουσες... ανακάλυψε ένα ναό... όχι ένα θρησκευτικό ναό, αλλά ένα ναό της τέχνης... και όπως κάθε ναός, έτσι κι εκείνος επέδρασε στην ψυχοσύνθεσή του και έδρασε καταλυτικά επάνω του... Βίωσε σε αυτόν μια μεταφυσική εμπειρία... που σαν «κολυμβήθρα του Σιλωάμ»... τον έκανε να βλέπει πλέον με άλλη ματιά τους γύρω του, τον τόπο που κατοικούσε –την Αττική Γη- αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό...

Στο εξαιρετικό αυτό ανάγνωσμα ο ταλαντούχος συγγραφέας Βασίλης Παπαθεοδώρου, καταπιάνεται για άλλη μια φορά με τη ζωή και τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου και ιδιαίτερα της νεολαίας. Μέσα από ένα λογοτεχνικό έργο ξεδιπλώνει το σύγχρονο τρόπο ζωής, και ξεδιπλώνει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας μας.

Ο ήρωάς του, ο Αλέξης, ένα παιδί γεμάτο οργή καλείται να επιβιώσει σε μια οικογένεια και μια κοινωνία που δεν του έχει δείξει ίχνος αγάπης. Ζει από τα έξι του χρόνια μαζί με τον πατέρα του, τη μητριά του και τα δύο ετεροθαλή αδέλφια του. Οι σχέσεις με την «οικογένεια» δεν ήταν καλές και αυτό όχι επειδή ο πατέρας του είχε χωρίσει με τη μητέρα του (πολλά παιδιά χωρισμένων οικογενειών μεγαλώνουν σε φυσιολογικό κλίμα), αλλά εξαιτίας του χαρακτήρα του πατέρα του... ενός ανθρώπου που δεν μπορεί να πλησιάσει το παιδί του και να του δώσει αγάπη... αυτό το αγαθό που δεν αγοράζεται και είναι αναγκαίο στις ουσιαστικές σχέσεις των ανθρώπων.

Ο Αλέξης είναι ένα από τα πολλά παιδιά που βρίσκουν διέξοδο στη βία και την καταστροφή, προσπαθώντας με τις πράξεις αυτές να μην γίνουν κι αυτά μια μονάδα στη σύγχρονη κοινωνία και να ξεχωρίσουν από τους ανθρώπους που τους πλήγωσαν. Το κακό είναι –και δεν το αντιλαμβάνονται αυτό- ότι από ένα σημείο και πέρα απλά ακολουθούν κι εκείνα κάποιο ρεύμα... κάποια μάζα... και κάνουν αυτό που μισούν περισσότερο... γίνονται μονάδες ενός συνόλου...

Όπως όλα τα βιβλία του Βασίλη Παπαθεοδώρου, έτσι και το «Άλφα» είναι ένα πολυεπίπεδο εξαιρετικό ανάγνωσμα για τους βιβλιόφιλους κάθε ηλικίας. Μπορείς να το δεις σαν μια ενδιαφέρουσα ιστορία, σαν έναυσμα για προβληματισμό και συζήτηση ή σαν και τα δύο προηγούμενα μαζί. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα απογοητευτείς από την ανάγνωσή του και είμαι σίγουρος ότι στο τέλος, το σποράκι που ήθελε να φυτέψει ο συγγραφέας του, θα βρίσκεται σε ένα από τα παρτέρια του μυαλού σου.

Νεκτάριος Παπασπύρου

Από τα πρώτα εφηβικά μυθιστορήματα που έγραψε ο συγγραφέας. Καλογραμμένο, αληθινό και βαθιά συναισθηματικό. Ένας έφηβος, γεμάτος όνειρα, ελπίδες, σχέδια και αυθάδεια της ηλικίας μπαίνει στο Πολυτεχνείο με τους κολλητούς του κι ένα σωρό κόσμο. Εκεί ανακαλύπτει έναν μικρόκοσμο της κοινωνίας. Μίσος (απύθμενο), ένταση, αγωνία και για ένα ελάχιστο δευτερόλεπτο παραλληλισμός με τη 17η Νοεμβρίου 1973. Ο συγγραφέας γράφει τα πράγματα όπως είναι: οι νέοι που κατέλαβαν το Πολυτεχνείο βασικά δεν είχαν επιχειρήματα κι αυτό έγινε σύντομα γνωστό και αντιληπτό αλλά συνέχιζαν την κατάληψη, παγιδευμένοι από τον ίδιο τους τον αυθορμητισμό! Πραγματικά, για μένα τουλάχιστον δεν έχει νόημα η κατάληψη του Πολυτεχνείου σε κάθε επέτειο κι ο χαμός που γίνεται γύρω από την Πατησίων. Αναλυτικές και διεξοδικές περιγραφές του χώρου του Πολυτεχνείου, μεγάλη λύπη και στενοχώρια για τα αρχεία και τα βιβλία που καίγονταν και για τα έπιπλα που καταστρέφονταν. Μου άρεσε όμως που μπήκε και η φαντασία σε αυτόν τον ρεαλιστικό λόγο κι έτσι ο πρωταγωνιστής, ο Αλέξης, γνώρισε ένα άγαλμα, έργο μιας φοιτήτριας, και το άγαλμα τον έφερε σε επαφή με έναν διαφορετικό κόσμο, τον βοήθησε να αλλάξει την ψυχοσύνθεσή του. Σοκ και δέος τη στιγμή που κάηκε η ελληνική σημαία και τόσα άλλα χαρακτηριστικά περιστατικά, ακόμη και ποιος πραγματικά προδίδει τις κινήσεις των καταληψιών στην αστυνομία και τις πρυτανικές αρχές. Ειλικρινά, μετά την ανάγνωση αυτού του βιβλίου μπήκα στην ψυχοσύνθεση του Πολυτεχνείου ως κτήριο και πόσο αδικημένο νιώθει από τις βάνδαλες και αναίτιες επιθέσεις που του γίνονται κάθε τόσο. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2009, λίγο πριν τα Δεκεμβριανά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Ο πρωταγωνιστής λέγεται Αλέξης. Κοίτα κάτι συμπτώσεις!

Πάνος Τουρλής

Παραμυθάκια γάλακτος

Μετά την ταραχώδη πορεία στις 17 Νοεμβρίου, ο Αλέξης και οι φίλοι του κλείνονται με εκατοντάδες άλλους νέους στο Πολυτεχνείο. Τις τρεις μέρες που ο Αλέξης μένει εκεί, η πραγματικότητα γίνεται ο εφιάλτης του και οι εφιάλτες μετατρέπονται στα όνειρά του. Σύγχρονο και δυνατό νεανικό μυθιστόρημα από ένα μετρ του είδους.

Δήμητρα Τριανταφύλλου

'Alpha' charts three days of action & self-discovery

Struggle for peace

'Alpha' contrasts an inner world of dream and fantasy with the destructive force of a protest that turns ugly

Vassilis Papatheodorouis one of the few Greek authors who successfully address the concerns of adolescents.

His work has won him numerous distinctions, including the 2008 Diavazo prize for fiction for older children for "Chnota sto tzami" (Breath on the Window Pane), published by Kedros. A dystopia showing how a totalitarian regime poisons both private and public life, it also suggests the possibility of resistance, initiated by society’s youngest members.

In his 2009 novel "Sti diapason" (Full Blast), published by Kastaniotis, a disaffected youth from a troubled home sees an outlet for his pent-up anger in the violence espoused by an extremist rightwing group. The music he adores reflects his circuitous path to the beginnings of maturity. Earlier books probed racism and the point at which Internet use can morph into addiction.

Papatheodorou grabs his readers’ attention because he takes their interests seriously – their passion for music, fascination with the online universe and need to belong. He isn’t afraid to tackle tough subjects, while always allowing for a glimmer of hope. His plots offer an intriguing blend of contemporary society and glimpses of what the future might hold.

In "Alpha", just out from Kastaniotis, he contrasts an inner world of dream and fantasy with the destructive force of a protest that turns ugly. Alexis and his friends attend the annual rally commemorating the brutally suppressed 1973 student uprising at the "Polytechneio", or National Technical University of Athens (NTUA) that helped bring down the junta that had ruled Greece since 1967. In what has also become an annual ritual, a small group of protesters start throwing stones at the police. As tension builds, the agitators take refuge on the NTUA campus, from which, as from all Greek universities since the fall of the dictatorship, the police are banned. Urged on by Marios, who assures him the sit-in will be fun, Alexis follows him to the occupied campus for what becomes a threeday nightmare. The ringleaders of the occupation have their own agenda, a full-scale confrontation with the police who have surrounded the complex and are raining tear gas upon it. They push aside students attempting to guard the university, threaten anyone who tries to leave and start trashing the place. Ostensibly they want fuel for the fires that neutralize the suffocating tear gas but their destructive fury consumes far more. Trapped, Alexis and his friends find a hideout where they argue the rights and wrongs of the sit-in. Then he discovers a retreat of his own in the art school gallery where a statue speaks to him. Or is it a dream? He calls the statue Agape, or Love. For him it symbolizes the antithesis to the anarchy around him and its fate leaves him heartbroken.

Not a happy ending, but one that presents the redemptive power of beauty and creativity as a countervailing force to mindless violence.

By Vivienne Nilan

Βιβλία για παιδιά που ψάχνουν
Βασίλης Παπαθεοδώρου - Αλφα - εκδ. Καστανιώτη

«Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο», κατά τον μεγάλο ρώσο λογοτέχνη Φιοντόρ Ντοστογέφσκι. Τολμώντας να τον παραφράσουμε θα λέγαμε: «Η ομορφιά των νέων ανθρώπων θα σώσει τον κόσμο». Ο Βασίλης Παπαθεοδώρου γι' αυτούς μιλάει στο βιβλίο του Αλφα. Γράφει για τα νιάτα και είναι αισιόδοξος. Δεν είναι ψυχρός ο λόγος του. Γίνεται ένα με τα παιδιά και στις σελίδες νιώθεις τη φρεσκάδα, την ορμή και την οργή τους. Γρήγορα, αλλά καθόλου πρόχειρα, μας αναπτύσσει την ιστορία του. Ο συγγραφέας καταγράφει το παρόν, στοχάζεται το πρόσφατο παρελθόν και καρτερεί το μέλλον.

Το Πολυτεχνείο είναι ο τόπος γραφής. Εκεί γράφεται το μυθιστόρημα. Αυτό είναι που ρίχνει το μελάνι στο χαρτί. Αυτό ενεργοποίησε τα αισθήματα και τα αντανακλαστικά του γράφοντος, που ενώνει δύο περιόδους σε όσα συμβολίζει μια μέρα: η 17η Νοεμβρίου. Η εικόνα του τανκ να εισβάλλει στον ιερό χώρο του ιδρύματος έχει παγώσει στη μνήμη μας. Με την ελευθερία της μυθοπλασίας προσπαθεί να ερμηνεύσει τι προηγήθηκε, και το άγνωστο «χθες» συναντά το ξεχαρβαλωμένο «σήμερα». Ο κεντρικός ήρωας είναι ο Αλέξης. Έφηβος, σ' ένα «καθωσπρέπει» καθεστώς. Έφηβος, σ' ένα αδιάφορο, κυνικό, επιθετικό περιβάλλον. Την οικογένεια, το σχολείο, την κοινωνία των μεγάλων. Οι αντιστάσεις, καλά κρυμμένες. Επιδίδεται σε βία μόνο για πλάκα. Αδιαφορεί για εκδίκηση. Είναι χτυπημένος εσωτερικά και γλείφει τις πληγές του. Εικόνα του καιρού μας, και ας θέλουμε να την αγνοήσουμε. Η σύνδεση με τον Νοέμβριο του 1973 γίνεται με τον αναμενόμενο τρόπο. Την ιδέα των φίλων του να μετάσχουν στην επέτειο της εξέγερσης. Να λάβουν μέρος με τον τρόπο που τους έχουν μάθει. Τον χαβαλέ και σύγκρουση για διασκέδαση. Τα ψήγματα πληροφοριών που έχουμε για την κατάσταση μέσα στον χώρο τότε, αρκούν για να σχηματοποιηθεί η ζωή τις ώρες του εγκλεισμού. Η παραμονή όμως των νεαρών δεν αφορά μόνο τους παλιούς, αλλά και τους τωρινούς. Οι βανδαλισμοί στις εγκαταστάσεις δεν αναφέρονται στη γενιά της ανατροπής. Εδώ, μπλέκεται και η πολύ πρόσφατη επικαιρότητα (1995). Η μείξη όμως δεν αποπροσανατολίζει. Ο Παπαθεοδώρου ταξινομεί τα στοιχεία και τις εικόνες που έχει πλάσει στο μυαλό του.

Η αγριότητα, η ένταση, μονοπωλούν, μέχρι τη στιγμή που το όνειρο, η φαντασία, κάνουν την εμφάνιση τους. Η ομορφιά βρίσκεται παντού και σε βρίσκει. Ένα άγαλμα με το όνομα Αγάπη θα σώσει τον Αλέξη. Η ήρεμη δύναμη της τέχνης θα ξεκλειδώσει την ψυχή του και θα τον κάνει δραπέτη της άχαρης ζωής του. Η επαφή τους γίνεται ξαφνικά και κάπως απότομα, εντούτοις κρατά τη συνοχή και τον ρυθμό της ιστορίας. Ετσι και αλλιώς, ξαφνικά μας βρίσκουν τα καλά. Η δημιουργία εδράζεται στο αναπάντεχο του μυαλού και της στιγμής. Το γλυπτό ζωντανεύει στο μυαλό του εφήβου. Η επιθυμία του να φύγει, να σωθεί από το πνιγηρό τοπίο που τον περιβάλλει, μεγάλη. Μαζί με το άγαλμα πετάνε και από ψηλά διακρίνουν το ωραίο, το αληθινό. Για να μην πλατειάσει ο συγγραφέας, εναλλάσσει γρήγορα το ονειρικό με το πραγματικό. Σε ανύποπτη στιγμή του τελευταίου, ο μεταμορφωμένος νέος συναντά τις φοιτήτριες της Σχολής Καλών Τεχνών που έφτιαξαν την Αγάπη. Ξέρει πια ότι θα χαράξει νέα πορεία. Η αφετηρία όμως θα είναι στις μέρες του '73 και σε κάποιες που ακολούθησαν. Η σημαία υψώνεται, ένας φοιτητής σκοτώνεται. Η σημαία καίγεται. Το άσυλο καταλύεται. Ο Αλέξης γλιτώνει τον φίλο του Μάριο, όμως δεν θα σώσει και την Αγάπη. Μόνο το κεφάλι της κρατά και κλαίει που δεν έσ ωσε την ομορφιά. Αυτός την έλαβε και σώθηκε. Ρεαλισμός, συμβολισμός, λυρισμός, για τη γέφυρα που ενώνει εποχές.

Από τους Αλέξανδρο Στεργιόπουλο, Δημήτρη Δαλδάκη, Ανδρέα Χατζηνικολάου, Μάκη Πανώριο